Pałac i Park Natoliński

Rezerwat przyrody w Natolinie

Rezerwat przyrody w Natolinie mieści się w obrębie dwóch warszawskich dzielnic, Ursynowa i Wilanowa. Rozciąga się na obszarze 105 hektarów i wchodzi w skład 120-hektarowego zespołu pałacowo-parkowego w Natolinie. Ten chroniony teren obejmuje stary, leśny kompleks dębowo-grabowy, w niektórych miejscach przekształcający się w teren podmokły i lasy łęgowe. W rezerwacie przetrwały pozostałości lasu o charakterze pierwotnym, które pochodzą jeszcze z czasów średniowiecza. Najbardziej wartościowy drzewostan to przede wszystkim zabytkowe, 300-letnie dęby.

Co więcej, przeprowadzane przez wiele lat badania i obserwacje wykazały, że rezerwat przyrody w Natolinie posiada najwyższe zagęszczenie dzięcioła średniego na terenie Mazowsza, oraz znaczną liczbę ropuchy szarej, gatunków będących pod ochroną.

Pałac i Park Natoliński

Rezerwat przyrody Natolin należy do zespołu pałacowo-parkowego w Natolinie, którego początki sięgają XVII wieku. Ówczesny król polski i wielki książę litewski Jan III Sobieski korzystał z tego obszaru leśnego jako terenu polowań na bażanty. Stąd pierwotna nazwa miejsca „Bażantarnia”. W 1807 r. nazwa zespołu pałacowego został zmieniona na cześć córki jego właściciela, Natalii Potockiej. Tego dnia, wraz z narodzinami dziedziczki rodziny Potockich, narodził się Natolin.

Pałac w Natolinie wybudowano w 1780 roku na zlecenie ówczesnego właściciela, księcia Augusta Czartoryskiego. Autorem projektu neoklasycznej, letniej rezydencji o zaokrąglonej sali środkowej, skierowanej na wschód, jest Szymon Bogumił Zug. Kopuła budynku ozdobiona malowidłami znanego, włoskiego artysty Vincenza Brenny, zachowała się do dzisiaj.

Na początku XIX wieku pałac przebudowano według projektu Piotra Aignera, wybitnego przedstawiciela polskiego neoklasycyzmu, który wykonał go na zlecenie dziadka Natalii Potockiej, hrabiego Stanisława Kostki-Potockiego. Zmiany objęły również sam park, gdzie przy zachowaniu istniejącego drzewostanu wprowadzono nową koncepcję przestrzenną, zgodnie z panującą w tamtych czasach modą.

W latach 1821-1845 zespół pałacowo-parkowy w Natolinie uzyskał swój ostateczny wygląd. Należał wtedy do hrabiego Aleksandra Potockiego. Na cześć jego przedwcześnie zmarłej córki, Natalii, wzniesiony został pomnik stylizowany na starodawne sarkofagi etruskie i rzymskie. Przedstawia on postać zamyślonej Natalii i jest dziełem wybitnego rzeźbiarza, Ludwika Kaufmana. Pomnik ten, to część większej kompozycji krajobrazowej do której zalicza się również most mauretański przerzucony nad wąwozem dzielącym park.

Inną zabytkową budowlą jest usytuowana pod skarpą, dorycka świątynia, wzorowana na świątyni Posejdona w Paestum, starożytnej kolonii greckiej w południowych Włoszech. Dolna część parku posiada również malowniczy akwedukt stylizowany na ruinę, inspirowany akweduktem Klaudiusza przy Via Appia w Rzymie. Te zabytkowe budowle zaprojektował Henryk Marconi, znakomity włoski architekt, który spędził większość swojego życia w Królestwie Polskim.

W tej oto przepięknej okolicy mieści się kampus Kolegium Europejskiego w Natolinie, i tutaj od 30 lat się rozwija.